Precyzyjne mieszanie gazów to fundament wielu procesów badawczych i przemysłowych. W artykule porównujemy dwa podejścia: kompaktowe mieszalniki gazów oraz klasyczne systemy oparte na kontrolerach przepływu masowego (MFC). Które rozwiązanie lepiej sprawdzi się w Twojej aplikacji? Sprawdź nasze zestawienie i wybierz świadomie.
Czym są klasyczne systemy MFC i jak działają?
Systemy mieszania gazów z wykorzystaniem MFC (Mass Flow Controllers) opierają się na zestawie niezależnych kontrolerów, z których każdy obsługuje inny gaz. Poprzez precyzyjne sterowanie przepływem każdego składnika można uzyskać żądaną mieszaninę gazów.
Do najbardziej znanych producentów MFC należą m.in. Bronkhorst, Alicat, MKS czy Vögtlin. Systemy te są cenione za uniwersalność i niezawodność, ale ich wdrożenie bywa czasochłonne i kosztowne, ponieważ wymagają:
- doboru odpowiednich zaworów i kontrolerów,
- integracji z interfejsem (analogowym lub cyfrowym),
- synchronizacji przepływów,
- konwersji jednostek i kompensacji temperaturowej,
- samodzielnej kalibracji całego układu.
Choć oferują dużą elastyczność, klasyczne systemy MFC to rozwiązania wymagające zaawansowanego wsparcia technicznego oraz zespołu inżynierów.
Co wyróżnia mieszalniki gazów MCQ Instruments?
MCQ Instruments to włoski producent oferujący kompaktowe, fabrycznie skalibrowane mieszalniki gazów. Urządzenia takie jak Gas Blender GB100, GB3000, GB4000 i GB6000 integrują w jednej obudowie:
- wysokiej klasy MFC,
- cyfrowe sterowanie,
- intuicyjne oprogramowanie PC.
Ich największym atutem jest brak tzw. cut-offu, czyli dolnego progu dokładnego sterowania przepływem.
Co to jest cut-off i dlaczego ma znaczenie?
W tradycyjnych MFC występuje ograniczenie, poniżej którego nie da się precyzyjnie sterować przepływem (zwykle 2-10% skali).
Przykładowo:
- MFC o zakresie 0-500 ml/min z cut-offem 10% nie pozwala kontrolować przepływu poniżej 50 ml/min.
Mieszalniki MCQ eliminują ten problem. Np.:
- GB100: zakres 0,5-500 ml/min - pełna kontrola w całym zakresie,
- GB3000/4000/6000: działają już od 5 ml/min jednak stabilne przepływy osiągają od 50 ml/min co stanowi 1% skali
Dzięki temu możliwe jest precyzyjne dozowanie nawet śladowych ilości gazów, co ma kluczowe znaczenie, np. przy testach czujników, w badaniach biologicznych czy tworzeniu mieszanek kalibracyjnych.
Tabela porównawcza: mieszalniki MCQ vs. klasyczne systemy MFC
Kryterium | MCQ Instruments | Klasyczne systemy MFC |
---|---|---|
Integracja | Gotowe, kompaktowe urządzenie | Wymaga projektowania i programowania |
Sterowanie | Intuicyjne oprogramowanie | Integracja z PLC/SCADA |
Zakres przepływu | Pełna kontrola, brak cut-offu | Ograniczenia dolne - cut-off 2-10% |
Precyzja i powtarzalność | Kalibracja całego systemu | Kalibracja pojedynczych komponentów |
Mobilność | Kompaktowe, przenośne | Stacjonarne, często wielkogabarytowe |
Koszt całkowity | Niższy koszt przy podobnych parametrach | Wysokie koszty sprzętowe i integracyjne |
Serwis i wsparcie | Jeden producent, jeden punkt serwisowy | Wiele dostawców, różne standardy |
Kiedy wybrać mieszalnik MCQ, a kiedy klasyczne MFC?
Zastosowania MCQ Instruments:
- Kalibracja czujników gazowych (CO, NOx, VOC),
- Badania biologiczne w atmosferze kontrolowanej (np. komory CO₂),
- Symulacje warunków środowiskowych,
- Laboratoria uczelniane i dydaktyka,
- Szybkie wdrożenia w działach R&D,
- Testy urządzeń medycznych lub analizatorów gazów,
- Tworzenie referencyjnych mieszanek kalibracyjnych.
Zastosowania klasycznych MFC:
- Niestandardowe konfiguracje gazowe,
- Wysokie przepływy lub nietypowe gazy,
- Integracja z istniejącą infrastrukturą automatyki (SCADA, PLC),
- Laboratoria z własnym zespołem inżynierskim,
- Aplikacje wymagające pełnej kontroli od strony programowej.
MCQ Instruments - zalety i ograniczenia
Kluczowe zalety:
- Brak cut-offu - pełna kontrola w całym zakresie przepływu,
- Intuicyjna obsługa bez potrzeby programowania,
- Kompaktowe, estetyczne wykonanie,
- Fabryczna kalibracja i certyfikat jakości,
- Prosta konfiguracja gazów i szybkie wdrożenie,
- Profesjonalne wsparcie techniczne od Merserwis.
Ograniczenia:
- Maksymalnie 6 kanałów mieszania,
- Brak kompatybilności z niektórymi agresywnymi gazami,
- Z góry określone zakresy przepływu - konieczność dopasowania modelu.
Które rozwiązanie będzie lepsze dla Twojej aplikacji?
Wybór między mieszalnikiem gazów MCQ a klasycznym systemem MFC zależy przede wszystkim od Twoich potrzeb, zasobów oraz wymaganego poziomu integracji. Jeśli szukasz łatwego w obsłudze, precyzyjnego i szybkiego w uruchomieniu systemu - MCQ Instruments będzie idealnym rozwiązaniem. Z kolei gdy zależy Ci na pełnej kontroli nad każdym aspektem systemu i integracji z automatyką przemysłową - warto rozważyć klasyczne MFC.
Pamiętaj: MCQ również bazuje na wysokiej jakości kontrolerach MFC, oferując tę samą precyzję, ale z eliminacją ograniczeń takich jak cut-off, przy znacznie łatwiejszej obsłudze.
Szukasz najlepszego rozwiązania do mieszania gazów?
Skontaktuj się z Merserwis - oficjalnym przedstawicielem MCQ Instruments w Polsce. Oferujemy:
- profesjonalne doradztwo techniczne,
- pomoc w doborze konfiguracji,
- wsparcie podczas uruchomienia systemu.
Zaufaj doświadczeniu i wybierz rozwiązanie idealnie dopasowane do potrzeb Twojego laboratorium lub działu R&D.

Piotr Pacześny