Wzorcowanie mierników - definicje i odpowiedzi na pytania

poniedziałek, 25 maj 2015
Dział: Blog
Czytany 6960 razy
wielkość czcionki Zmniejsz czcionkę Powiększ czcionkę

Dosyć powszechne jest używanie różnych nazw, czasem błędnych (np. legalizacja) lub już nieadekwatnych (certyfikat kalibracji) - odnoszących się do weryfikacji dokładności przyrządów pomiarowych nie podlegających obowiązkowej prawnie kontroli (jak w przypadku wag, gazomierzy itp.).

Poniżej zamieszczamy informacje, które pozwolą wyjaśnić te rozbieżności.

Obecnie stosowane nazewnictwo

Wzorcowanie to określenie procesu polegającego na ustaleniu relacji między wartością mierzoną i wskazaną przez przyrząd pomiarowy podlegający wzorcowaniu a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych stanowiącymi wzorzec jednostki miary (np. zadajnik napięcia o wysokiej dokładności weryfikowany okresowo w innym laboratorium) z określeniem niepewności tego pomiaru.

W przypadku przyrządów pomiarowych do pomiarów wielkości elektrycznych oraz temperatury, wilgotności, oświetlenia, dźwięku, ciśnienia, przepływu powietrza - świadectwo wzorcowania jest właściwym i wystarczającym dokumentem potwierdzającym porównanie dokładności przyrządu ze wzorcem określające jego sprawność pomiarową.

Należy zauważyć ponadto że wzorcowanie jest stwierdzeniem obecnego stanu i w przypadku nieprawidłowości w wskazaniach przyrządu, nie obejmuje czynności regulacji/strojenia/adiustacji danego przyrządu powodujących zmianę tego stanu. W przypadku konieczności wykonania takiej operacji, mamy do czynienia z osobną usługą nazwaną strojeniem / adiustacją.

Strojenie (adiustacja) to określenie procesu polegającego na ustaleniu relacji między wartością zmierzoną i wskazaną przez przyrząd pomiarowy podlegającemu strojeniu a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych przez wzorzec jednostki miary (np. zadajnik napięcia o wysokiej dokładności weryfikowany okresowo w innym laboratorium) i w przypadku stwierdzenia większych rozbieżności niż określone przez producenta, wprowadzenia takich modyfikacji w przyrządzie, które doprowadzą do poprawnych wskazań zgodnych z dokładnością określoną przez producenta.

Możliwość wykonania usługi strojenia / adiustacji jest uzależniona od sposobu regulacji parametrów danego przyrządu przewidzianej przez producenta. W przypadku współczesnych przyrządów często operacje taką wykonuję się cyfrowo, za pośrednictwem komputera PC z odpowiednim oprogramowaniem i interfejsem łączącym z przyrządem.

Z tego powodu wykonanie takiej usługi może być ograniczone tylko do niektórych przyrządów. Merserwis posiada autoryzację na wykonywanie usług strojenia w przyrządach firm Metrel oraz Kimo oraz innych, takich w których proces ten wykonywany jest manualnie za pomocą przewidzianych do tego przełączników / potencjometrów.

Stosowanie innych nazw

Obecnie nadal można spotkać się z innymi określeniami odnoszącymi się do procesu weryfikacji dokładności przyrządów. Do często pojawiających się nazw, można zaliczyć:

Świadectwo Sprawdzenia (dokument potwierdzający zgodność z danymi producenta bez tabeli wyników)
Świadectwo Strojenia / Adiustacji (fabryczny dokument potwierdzający zgodność z danymi producenta, bez tabeli wyników)
Świadectwo Kalibracji (właściwie: Świadectwo Wzorcowania)
Certyfikat Sprawdzenia (właściwie: Świadectwo Sprawdzenia)
Certyfikat Wzorcowania (właściwie: Świadectwo Wzorcowania)
Certyfikat Kalibracji (właściwie: Świadectwo Wzorcowania)
Legalizacja (stosowane w przeszłości, obecnie odnosi się wyłącznie do urządzeń mierniczych służących do rozliczania należności np. wody, energii, gazu itp.)

Wyżej wymienione określenia mają co prawda ze sobą pewne wspólne cechy (w ich przypadku sprawdza się dokładność danego przyrządu pomiarowego), ale zgodnie z przyjętym i obowiązującym aktualnie nazewnictwem niektóre z nich zostały zastąpione zwrotami opisanymi na początku artykułu, a inne odnoszą się wyłącznie do zamkniętego katalogu przyrządów.

Częste pomyłki zdarzają się także dlatego, że w języku angielskim słowo "Calibration" oznacza "Wzorcowanie". Co więcej w naszym kraju słowa "Kalibracja" oraz "Wzorcowanie" uznawane były bardzo długo za synonimy przy czym Kalibracja była rozumiana tak, że odnosiła się też do czynności związanych z regulacją dokładności przyrządu, a nie wyłącznie sprawdzeniem jego dokładności.

Jak wyjaśniono uprzednio - jeżeli mamy do czynienia z wprowadzaniem jakichkolwiek zmian w dokładności przyrządu to czynność taka określona jest jako: Strojenie / Adiustacja.

Poniżej zamieszczamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania (FAQ), dotyczące świadczonych przez nas usług wzorcowania.

Dlaczego powinno się wzorcować/kalibrować przyrządy pomiarowe?

Większość przyrządów pomiarowych używanych do celów zawodowych powinna posiadać dokument definiujący ich dokładność albo inaczej ich niedokładność, na podstawie którego można stwierdzić poprawne działanie takiego przyrządu pomiarowego.

Co do zasady nie ma obowiązku prawnego posiadania świadectwa wzorcowania.

Jest jednak co najmniej kilka oczywistych powodów dla których takie świadectwo należy posiadać.

1. Świadectwo wzorcowania jest powszechnie wymagane przez różne podmioty jak: firmy, organizacje i przedsiębiorstwa zlecające, nadzorujące i weryfikujące różnego typu pomiary, a także audytorów wykonujących audyty w firmach działających zgodnie z normami ISO.

Ww podmioty oraz audytorzy chcą mieć pewność że wykonane dla nich (albo pod ich nadzorem) pomiary i prace wykonane zostały rzetelnie i dokładnie, czego potwierdzeniem może być świadectwo wzorcowania zastosowanego do pomiarów przyrządu.

2. W przypadku awarii działania budynku, instalacji elektrycznej, wentylacji, instalacji przeciw pożarowej, maszyny, urządzeń czy np. zatrucia produktem spożywczym i powstania w ich następstwie jakiekolwiek szkody, ubezpieczyciel a w skrajnych przypadkach nawet sąd rozpoznający sprawę będzie wymagał aktualnych badań i pomiarów tych budynków, instalacji, maszyn bądź produktów spożywczych, a także świadectw przyrządów którymi badania takie były wykonywane. Na podstawie świadectw wzorcowania można stwierdzić ich poprawne działanie.

Brak aktualnych świadectw za okres w którym wykonano pomiary może stanowić podstawę do odmowy wypłaty odszkodowania, ponieważ może zachodzić podejrzenie że przyrządy pomiarowe weryfikujące poprawność działania nie funkcjonowały sprawnie, a w skrajnych przypadkach może dojść do próby przeniesienia odpowiedzialności za zdarzenie na podmiot wykonujący badanie wadliwej instalacji, maszyny czy produktu.

Świadectwo wzorcowania stanowi więc pewnego rodzaju zabezpieczenie podmiotu wykonującego pomiary.

3. Przyrządy pomiarowe obecnie są praktycznie we wszystkich typach działalności: farmacji, budownictwie, usługach, motoryzacji, produkcji, ochronie zdrowia, przemyśle spożywczym, ciepłownictwie itd. W każdej z tych dziedzin oczekuje się postępu i rozwoju co oznacza oferowanie coraz lepszych, ekonomiczniejszych, bezpieczniejszych i dokładniejszych produktów i usług. Bez wystarczająco dokładnych przyrządów pomiarowych, które leżą u podstaw produkcji lub świadczenia wszystkich rodzajów usług nie jest możliwe dokonanie takiego postępu i rozwoju. Dokładność tych przyrządów można zweryfikować jedynie przez regularne wykonywanie ich wzorcowania w laboratoriach świadczących takie usługi.

Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu: Dlaczego należy wzorcować przyrządy?

Czy nowo zakupiony przyrząd posiada świadectwo wzorcowania?

Większość nowych przyrządów pomiarowych nie jest dostarczana ze świadectwem wzorcowania. Wyjątek od tej reguły stanowią producenci przyrządów wyższej klasy, najczęściej europejscy i amerykańscy. Producenci urządzeń pomiarowych nie mają obowiązku prawnego dostarczania świadectw wzorcowania wraz z oferowanymi przez nich przyrządami. Nie mniej jeśli producent dołącza dokument potwierdzający dokładność urządzenia to możemy mieć pewność, że jest przekonany o klasie, dokładności i bezpieczeństwie swojej aparatury.

Czy brak świadectwa wzorcowania nowego przyrządu oznacza, że nie działa on poprawnie?

Celem uzyskania świadectwa wzorcowania jest dokładne określenie precyzji (albo błędu) z jaką dany przyrząd wykonuje pomiary. Każdy przyrządy ma określoną przez producenta dokładność. Przykładowo termometr może mieć dokładność ± 5°C. Oznacza to że ten termometr wskazując 20°C może naprawdę mierzyć dowolną temperaturę z zakresu od 15°C do 25°C (np. może mierzyć 18°C wyświetlając 20°C) i będzie to zgodne z jego parametrami technicznymi. Świadectwo wzorcowania tego przyrządu pokaże nam, że np. wskazując 20°C mierzy on dokładnie 21°C a nie inną wartość z zakresu od 15°C do 25°C. Gdyby termometr mierzył dokładnie 15°C, a wskazywał 20°C to nadal działał by poprawnie wg. danych producenta, ale taki błąd należało by uznać za znaczny i zapewne jego użytkownik chciał by mieć tego świadomość.

Gdzie należy wzorcować mierniki?

Co jaki okres należy wzorcować przyrządy?

Odpowiedź na to pytanie jest złożona, ponieważ zależy od wielu czynników. Co do zasady nie obowiązuje przepis, który określałby konkretny okres wzorcowania przyrządów kontrolno-pomiarowych. Natomiast przeważnie sam producent urządzenia zaleca wzorcowanie minimum co 12 miesięcy, ale nie rzadziej niż 24 miesiące od daty ostatniego wzorcowania. Mając ponad 25-letnie doświadczenie w zakresie wzorcowania i kalibracji mierników z całą pewnością i odpowiedzialnością możemy stwierdzić, że okres 12 miesięcy od daty ostatniego wzorcowania jest optymalnym czasem gdzie przyrząd często wykorzystywany przy różnego rodzaju pomiarach może ulec rozkalibrowaniu.

Jeśli interesują Państwa dokładne informacje na ten temat, zapraszamy do zapoznania się ze specjalnie przygotowanym w tym celu biuletynie informacyjnym.

Czy są przepisy nakładające obowiązek wzorcowania?

Jest to uzależnione od typu przyrządu pomiarowego, jednak co do zasady nie ma takich przepisów.

W wielu normach, znajdują się zapisy dotyczące konieczności zapewnienia wysokiej dokładności w procesach, co także odnosi się pośrednio (ISO 9000) lub wprost do przyrządów pomiarowych PN-EN 04700. Stosowanie wielu norm jest dobrowolne, ale w przypadku podjęcia decyzji o ich wdrożeniu, przyjmujemy także na siebie z nimi obowiązki. Co więcej, stosowanie norm przez naszych Klientów / Kontrahentów może zmusić nas do przestrzegania ich wymagań nawet w sytuacji w której sami nie wdrożyliśmy ich w naszym przedsiębiorstwie.

Dlaczego warto regularnie wzorcować przyrządy?

Mówiąc w bardzo dużym skrócie, ponieważ zapewnia to bezpieczeństwo i profesjonalizm.

Bezpieczeństwo jest niezwykle ważne wtedy, gdy przyrządy pomiarowe wykorzystywane są do pomiarów od których zależy BHP oraz życie i zdrowie ludzi. W przypadku awarii, np. instalacji elektrycznej lub wentylacji, które doprowadzą do uszczerbku na zdrowiu, aktualne świadectwo wzorcowania przyrządu którym wykonywane były pomiary takiej instalacji może być dla nas swego rodzaju ubezpieczeniem i udowodni że powodem błędu nie była źle wykonana konserwacja instalacji.

Profesjonalizm, ponieważ mamy pewność że dokładność wyników pomiarowych naszych przyrządów nie odbiega znacząco od danych podanych przez producenta i wyniki tych pomiarów mogą być wykorzystane w innych procesach, obliczeniach czy założeniach - nieprowadzących do błędnych wniosków lub, np. błędów podczas produkcji, świadczenia usług czy projektowaniu.

Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu: Dlaczego należy wzorcować przyrządy?

Ile trwa wzorcowanie mierników?

Wykonywanie wzorcowania w Laboratorium Wzorcującym Merserwis trwa standardowo 3-6 dni roboczych, maksymalnie 14 dni. Nasi metrolodzy zawsze informują o czasie potrzebnym na wykonanie usługi w przesyłanej ofercie. Warto zwrócić uwagę na fakt, że wykonywanie wzorcowania w zewnętrznych laboratoriach, w szczególności posiadających akredytację PCA trwa przeważnie 10-14 dni, a maksymalnie do nawet 6 tygodni.

Czy można wykonać wzorcowanie szybciej?

W odpowiedzi na zapotrzebowanie naszych klientów, wprowadziliśmy możliwość wykonania usługi w trybie ekspresowym (24 godziny robocze) i priorytetowym (48 godzin roboczych). Państwa mierniki są traktowane priorytetowo i wzorcowane poza obowiązującą kolejką w laboratorium. Prosimy o wcześniejszy kontakt w przypadku zainteresowania taką usługą, lub zaznaczenie takiej opcji w formularzu czy w odpowiedzi na przesłaną ofertę.

Jaki jest koszt wzorcowania mierników?

Cena określana jest dla każdego modelu oraz typu przyrządu indywidualnie. Proszę skorzystać z formularza w celu wysłania zapytania ofertowego: formularz ofertowy, przesłać zapytanie na adres e-mail Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub skorzystać z czata na naszej stronie.

Kiedy przyrząd będzie gotowy?

Jak skorzystać z usług Laboratorium Wzorcującego Merserwis?

Czy świadectwa wzorcowania posiadają akredytację PCA?

Świadectwa wzorcowania wystawiane przez laboratorium Merserwis nie są opatrzone znakiem akredytacji. Nasze laboratorium nie posiada w chwili obecnej akredytacji PCA. Wzorcowanie jest wykonywane aparaturą (kalibratorami i wzorcami), które w laboratoriach PCA są przez nas wzorcowane i zachowują spójność pomiarową zgodną z wytycznymi PCA. Świadectwo z naszego laboratorium posiada tabelę z dokładną wartością wskazań uzyskanych w trakcie wzorcowania. Dla Klientów wymagających świadectwa w takiej formie, realizujemy wzorcowanie za pośrednictwem zewnętrznych, współpracujących z nami laboratoriów.

Co jeśli przyrząd okaże się niesprawny?

Przed przystąpieniem do właściwego wzorcowania wykonujemy bezpłatną diagnostykę techniczną dostarczonych nam przyrządów i mierników. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia miernika, jego właściciel jest o tym niezwłocznie informowany. W przypadku orzeczenia braku możliwości naprawy tego stanu i wykonania pełnej procedury wzorcowania, nie są pobierane opłaty za wykonanie usługi wzorcowania.

Co trzeba dostarczyć do wzorcowania mierników?

Do wzorcowania należy dostarczyć:
- przyrząd pomiarowy wraz z naładowanymi akumulatorkami (jeśli tak jest zasilany)
- przewody pomiarowe
- sondy pomiarowe (szczególnie jeśli podlegają osobnemu wzorcowaniu, np. sondy temperatury, luksometryczne)
- instrukcję obsługi
- oprogramowanie (jeśli odczyt ma miejsce z poziomu komputera)
- przewody komunikacyjne z PC (jeśli odczyt ma miejsce z poziomu komputera)

Czy wasz kurier może odebrać mój przyrząd?

Czy laboratorium oferuje przyrządy zastępcze?

W przypadku braku odpowiedzi na Państwa pytanie na powyższej stronie, prosimy o kontakt telefoniczny lub e-mailowy. Dane kontaktowe są dostępne w kolumnie po lewej stronie lub za pośrednictwem czata w prawym dolnym rogu strony.

Aby zlecić wzorcowanie miernika wystarczy przejść na dedykowaną stronę z instrukcją postępowania krok-po-kroku.

Zachęcamy również do kontaktu bezpośredniego z Laboratorium Wzorcującym Merserwis:

E-Mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Telefon: 22 531 00 87
Czat z Laborantem: W prawym, dolnym rogu naszej strony

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat wzorcowania mierników? Sprawdź koniecznie nasze artykuły na ten temat:

Dlaczego warto wzorcować w naszym Laboratorium Wzorcującym?

Dla Klientów pragnących zminimalizować czas przestoju związany z wzorcowaniem przyrządu w Laboratorium, świadczymy szereg usług dodatkowych, którymi są:

Tryb priorytetowy: Wykonanie wzorcowania w trybie priorytetowym w terminie 48 godzin
Tryb ekspresowy: Wykonanie wzorcowania w trybie ekspresowym w ciągu 24 godzin
Przyrząd zastępczy: Posiadamy własną bazę przyrządów pomiarowych przeznaczonych do wynajmu wyłącznie dla Klientów korzystających z usług laboratorium. Mierniki te wyposażone są w aktualne Świadectwa Wzorcowania dzięki czemu nasi Klienci mogą wykonywać swoją pracę nawet w okresie wzorcowania swoich przyrządów
Obsługa logistyczna: Zlecenie odbioru przyrządu od Klienta przez kuriera Merserwis i dostarczenie zwrotnie po wykonaniu usługi (usługa Door-to-Door)
Powiadomienie SMS/E-mail: Po upływie 12 miesięcy od daty ostatniego wzorcowania bezpłatnie przypominamy o terminie ponownego wzorcowania

Ostatnio zmienianywtorek, 26 marzec 2019 08:15

Etykiety

Blog

Oceń ten artykuł

(0 głosów)